Oordeel rechter: Unilever mag risico’s Becel pro-activ blijven ontkennen
01 September 2015, Amsterdam - Het Hanseatische Hogergerechtshof te Hamburg oordeelde vandaag – in een zaak die door foodwatch was aangespannen – dat Unilever mag blijven beweren dat er “geen aanwijzingen” zijn voor bijwerkingen van Becel pro-activ, ondanks talrijke onderzoeken die wel op risico’s wijzen. De rechter oordeelde dat de uitspraak van Unilever als een “mening” gezien kan worden, en daarmee is toegelaten. De rechter heeft niet gekeken naar de feitelijke juistheid van deze “mening”. foodwatch gaat waarschijnlijk in hoger beroep tegen de uitspraak. “Consumenten kunnen er kennelijk niet van uit gaan dat beweringen van bedrijven over productveiligheid ook feitelijk juist moeten zijn. Daarmee ontstaat een risico voor de volksgezondheid”, aldus foodwatch. Vandaag vroeg foodwatch de Europese Commissie tevens om een herbeoordeling van de toelating van Becel pro-activ en andere cholesterolverlagende producten met gele smeerbare vetten op basis van plantensterolen. Deze herbeoordeling is nodig omdat sinds de oude toelating, 15 jaar geleden, nieuwe wetenschappelijke inzichten op bijwerkingen duiden.
In Duitsland spande foodwatch in januari 2012 een rechtszaak aan tegen Unilever vanwege het verhullen van informatie over de bijwerkingen van het Becel pro-activ. foodwatch verloor de zaak, maar ging tegen de uitspraak in beroep. De hoorzitting van het beroep vond op 28 juli jl. plaats bij het Hanseatische Hogergerechtshof (Hanseatische Oberlandesgericht) te Hamburg. Het hof deed vandaag uitspraak.
Zowel in Nederland als Duitsland vecht foodwatch al jarenlang tegen de misleidende claims van Unilever ten aanzien van Becel pro-activ.
>> naar de e-mailactie
Becel pro-activ is een cholesterolverlagend medicijn in de vorm van een voedingsmiddel, waaraan een hoog geconcentreerd werkzaam ingrediënt is toegevoegd. Het gezondheidsvoordeel van het product is niet bewezen. Nog erger: de veiligheid van het product staat ter discussie. De plantensterolen in Becel pro-activ kunnen op lange termijn namelijk schadelijk zijn voor hart- en bloedvaten. Omdat het product vrij te koop is, tornen niet alleen mensen met hoog cholesterol, maar ook gezonde mensen en kinderen aan hun bloedwaarden.
Toch beweerde Unilever in 2011, refererend aan wetenschapper prof. Klör, dat er “geen aanwijzingen” waren van bijwerkingen van Becel pro-activ. Unilever wijst naar een vijftigtal onderzoeken die de veiligheid en het gezondheidsvoordeel van Becel pro-activ zouden aantonen. Deze klinische lange termijn onderzoeken heeft het bedrijf echter niet openbaar gemaakt. Het argument dat er geen aanwijzingen zijn voor bijwerkingen is volgens foodwatch onhoudbaar. Er zijn namelijk talrijke onderzoeken die wel op risico's wijzen. Ook het Franse agentschap voor voedselveiligheid ANSES wees in 2014 op het ontbreken van bewijs dat voedingsmiddelen met toegevoegde plantensterolen hart- en vaatziekten zouden voorkomen. Het Duitse Bundesinstitut für Risikobewertung waarschuwde al eerder dat de consumptie van voedsel met toegevoegde plantensterolen door gezonde mensen moet worden vermeden, en eiste onlangs dat de toelating hiervan opnieuw door EFSA wordt beoordeeld.
foodwatch wilde de bewering van Unilever dat er “geen aanwijzingen voor bijwerkingen” zouden zijn dan ook laten verbieden, zodat de producent de gezondheidsrisico's van Becel Pro-activ niet langer kan verbloemen. Op 14 december 2012 besloot de arrondissementsrechtbank in Hamburg in deze zaak dat de bewering van Unilever slechts een “mening” was en daarom toegestaan – onafhankelijk van het waarheidsgehalte hiervan. De juistheid van de bewering werd niet door de rechtbank getoetst. Het Hanseatische Hogergerechtshof te Hamburg bleef bij dit oordeel.
foodwatch vindt dat als een bedrijf de geloofwaardigheid van professoren inzet om haar producten te verkopen, de gedane beweringen ook aan hun waarheidsgehalte getoetst moeten worden, en ging daarom tegen de uitspraak in beroep. Ook vindt foodwatch dat als een bedrijf producten met medicinale werking wil verkopen, de maatstaven voor medicinale producten gehanteerd moeten worden. foodwatch eist daarom dat Unilever toelating als geneesmiddel aanvraagt. Medicijnen zijn bedoeld voor patiënten, en horen niet in supermarkten thuis.
Vandaag vroeg foodwatch de Europees Commissaris voor Gezondheid Vytenis Andriukaitis om de toelating van de cholesterolverlagende Becel pro-activ als nieuw voedingsmiddel of “novel food” te heroverwegen, in verband met een aantal wetenschappelijke studies dat wijst op mogelijke bijwerkingen. Op initiatief van Unilever heeft de Europese Commissie “gele vetsmeersels met toegevoegde fytosterolesters” in 2000 goedgekeurd als zogenaamde “novel food”. Volgens de Europese verordening betreffende nieuwe voedingsmiddelen en nieuwe voedselingrediënten (verordening EG nr. 258/97, artikel 3, lid 1) mogen nieuwe voedingsmiddelen of “novel foods” geen gevaar voor de consument opleveren. Kritische studies waren op het moment van toelating echter nog niet beschikbaar. De herbeoordeling is nodig omdat nieuwe wetenschappelijke inzichten nu wel op risico’s wijzen.
Links (Duits):
- Informatie over Becel pro-activ: tinyurl.com/becelproactiv
- E-mail-actie tegen Unilever: https://www.foodwatch.org/nl/onze-campagnes/onderwerpen/misleidende-marketing/e-mailacties/e-mailactie-becel-pro-activ/ en www.aktion-becel.foodwatch.de
- Herbeoordelingsverzoek foodwatch aan Europese Commisie: tinyurl.com/becel-antrag
- Overzicht wetenschappelijk onderzoek bijwerkingen: tinyurl.com/studien-pflanzensterine
- Q&A over Becel pro-activ en het proces: tinyurl.com/faq-becelproactiv
- Chronologie foodwatch versus Unilever: tinyurl.com/becel-chronologie
- Beeldmateriaal www.foodwatch.de/material-abgespeist