EFSA bevestigt dat omstreden kleurstof E171 niet veilig is

De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) heeft eindelijk erkend dat het omstreden additief titaniumdioxide (E171) niet veilig is en de consumptie ervan gevolgen kan hebben voor de gezondheid. E171 wordt gebruikt om levensmiddelen te kleuren of te doen glanzen - vooral bakkerijproducten en producten die door kinderen worden geconsumeerd (snoep, kauwgom, chocolade, enz.).

 Nu het risico van titaniumdioxide met zekerheid is aangetoond, eist voedselwaakhond foodwatch een onmiddellijk verbod op het gebruik ervan in levensmiddelen. Bovendien moeten er strengere EU-regels voor additieven komen om te voorkomen dat er onnodige jarenlange processen moeten worden gevoerd om elke schadelijke stof te verbieden en de consument tegelijkertijd aan onnodige risico's wordt blootgesteld.
 

Foodwatch voert al jarenlang campagne tegen E171

Foodwatch voert al jarenlang campagne tegen onnodige en potentieel gevaarlijke addtieven. Zo riep de voedselwaakhond  in 2019 verschillende producenten, waaronder Remia en Mars, op om te stoppen met het gebruik van E171 in hun producten. Enkele producenten gaven daarop aande stof niet meer te gebruiken. Niet alle producenten reageerden positief op de campagne: Albert Heijn, Jumbo, Jamin, La Place, Etos, Friesland Campina en Unilever gaven aan niet te stoppen met het gebruik van E171. Ook drong foodwatch samen met de internationale collega’s en acht andere Europese maatschappelijke organisaties er bij de Europese Commissie en andere lidstaten op aan om het Franse besluit om de stof te verbieden, te volgen.

Europees verbod is in zicht

Lobbyisten van de voedingsindustrie stuurden echter aan op het blokkeren van dit verbod, ondanks nieuwe wetenschappelijke studies over het gevaar van E171. De Europese besluitvormers verscholen zich achter de zogenaamde wetenschappelijke twijfel om tijd te winnen. Ze wachtten liever op een nieuwe risicobeoordeling van E171 door de EFSA dan het voorzorgsbeginsel toe te passen.

Onze Franse collega’s strijden ook al langer voor een verbod op E171 en met succes: sinds 2020 is de stof in Frankrijk verboden. Het Europese voorzorgsbeginsel wordt door de Franse regering terecht toegepast: producten en stoffen mogen alleen op de Europese markt worden toegelaten wanneer zij bewezen veilig zijn.

Nu is een Europees verbod op E171 eindelijk in zicht! De conclusie van het rapport dat de EFSA heeft gepubliceerd spreken voor zich: "E171 kan niet langer als veilig als levensmiddelenadditief worden beschouwd". De Europese commissaris voor gezondheid, Stella Kyriakides, heeft onmiddellijk gereageerd ten gunste van een verbod op titaniumdioxide in voedsel in heel Europa.

RIVM waarschuwde al eerder voor risico's

De witte kleurstof E171 wordt veel in snoep, sauzen en cosmetica gebruikt en bestaat deels uit zeer kleine ‘nanodeeltjes’. Deze nanodeeltjes zijn omstreden omdat nog onvoldoende bekend is hoe die zich in je lichaam gedragen. Ze worden in diverse onderzoeken in verband gebracht met een verhoogd risico op darmkanker bij consumptie. Ook wordt gevreesd voor leverschade. Bij inademing is de stof kankerverwekkend, concludeerden de autoriteiten IARC (International Agency for Research on Cancer) en ECHA (European Chemicals Agency). Het RIVM waarschuwde al in 2018 voor de mogelijke risico’s van de stof. Het Nederlandse BuRo (onderdeel NVWA) adviseerde de Minister voor Medische Zorg en Sport “te overleggen met voedselproducenten om te zorgen dat consumenten minder worden blootgesteld aan E171 en/of titaniumdioxide”. Het BuRo benadrukt ook dat verder wetenschappelijk onderzoek naar darmkanker als gevolg van E171 noodzakelijk is.

Een mogelijk verbod op E171 is een grote overwinning in de strijd van foodwatch tegen onnodige additieven en de lobby van de voedselindustrie. Dit succes moedigt foodwatch aan om, zo lang als nodig is, te blijven strijden voor een verbod op andere additieven die gevaarlijk kunnen zijn voor de gezondheid.