Wat wordt het meest misleidende product van 2024?
In de stad, op tv, online en in winkels word je van alle kanten verleid door voedselproducenten. Duizenden producten flirten met je, met mooipraatmarketing en sjoemelreclames. Maar wat zijn de verborgen boodschappen achter die claims? Mag iets bosbessensap heten als er maar een sprankeltje bosbes in zit? Mag je iets verkopen als hummus als deze voor bijna de helft uit goedkope olie bestaat? Voedselproducenten hebben vrij spel en zoeken vaak ethische en morele grenzen op.
Gouden Windei in teken van krimpflatie en beknibbelflatie
In 2024 is het het 15e jaar dat de Gouden Windei-verkiezing plaatsvindt. Deze editie richt onze verkiezing om het meest misleidende voedingsmiddel in de supermarkt zich op producten die zich schuldig maken aan krimpflatie en beknibbelflatie. Deze misleidende trucs worden gebruikt door fabrikanten om dezelfde of een hogere prijs te vragen voor minder inhoud en/of een slechtere kwaliteit, waardoor consumenten minder krijgen zonder het te merken. Door dit soort gevoelsmatige misleiding aan de kaak te stellen, willen we eerlijkheid in de supermarkt bevorderen en fabrikanten aansporen om transparanter te zijn. Wij hebben ons over alle inzendingen van het afgelopen jaar gebogen en 7 kanshebbers geselecteerd voor het meest misleidende voedselproduct van het jaar. Op welk product stem jij?
UPDATE - 26 NOVEMBER 2024
De start van onze Gouden Windei verkiezing heeft net als andere jaren veel reacties losgemaakt bij de genomineerden. Van gesteggel over het precieze moment waarop de krimpflatie of beknibbelflatie heeft plaatsgevonden tot en met het veelgehoorde argument dat de consument erom vraagt dat producten minder in kwaliteit worden of minder inhoud krijgen met daarbij een hogere kiloprijs. Dit allles neemt niet weg dat het volgens Foodwatch misleidend is wanneer er niet duidelijk op de verpakking wordt vermeld dat een voedselproduct van mindere kwaliteit is of minder indhoud bevat voor hetzelfde of meer geld.
ALBERT HEIJN
Albert Heijn heeft contact opgenomen met het verzoek om de AH Lekkerbekjes diepvries van de verkiezing te verwijderen. De productwijziging van 75% koolvis naar 55% koolvis zou niet in 2022 zijn geweest, maar al in 2019. Hierdoor zou het niet onder het actuele dossier van beknibbelflatie vallen. De klachten over dit product kwamen echter nog dit jaar bij ons binnen. Albert Heijn stelt dus dat deze aanpassing al langer geleden is toegepast op verzoek van de consument. Hadden wij dit product niet meer moeten nomineren, of is Albert Heijn al die jaren stilzijgend aan het misleiden? Wij laten het graag aan de stemmers over of deze nominatie terecht is of niet. Wij trekken het product in ieder geval niet terug uit de verkiezing.
De reactie van Albert Heijn kun je hier lezen
DANEROLLES
Danerolles heeft een reactie ingestuurd waarin ze toelichten dat de hoeveelheid deeg hetzelfde is gebleven en dat het de bedoeling is om nu 6 grotere broodjes te maken in plaats van 8 kleine. De hoeveelheid chocolade is daadwerkelijk afgenomen. Het boterconcentraat is verdwenen om het product volledig plantaardig te maken, conform de huidige markttrends. Opvallend dat het product nu dus volledig veganistisch is, maar dat dit niet op de nieuwe verpakking wordt gecommuniceerd. Voor ons blijft het merkwaardig dat je als consument voor een uitgekleder product een hogere kiloprijs moet betalen. Danerolles verwijst hiervoor naar de supermarkten die de schapprijs uiteindelijk bepalen.
De reactie van Danerolles kun je hier lezen
UPDATE - 29 NOVEMBER 2024
MILKA
Fabrikant van Milka, Mondelez, heeft gereageerd op de nominatie voor het Gouden Windei. Uitdagingen in de toeleveringsketen maken het en de huidige inflatiedruk maken het naar eigen zeggen complex voor het bedrijf om direct terug te keren naar de oorspronkelijke receptuur. Wat Mondelez eerder ook al aan onze Franse collega's heeft laten weten: het onderwerp zou hoog intern op de agenda staan en men zou werken aan plannen om terug te schakelen naar het gebruik van zonnebloemolie. Zouden ze iets van de netto jaarwinst over 2023 van haast 5 miljard dollar kunnen gebruiken om de zaken wat te voorspoedigen?
De reactie van Milka / Mondelez kun je hier lezen
Liga
Mondelez is ook producent van Liga en heeft ook gereageerd op deze nominatie voor het Gouden Windei. De verlaging van het gewicht zou vooral zijn gedaan om te voldoen aan de voorwaarden uit het Nationaal Preventieakkoord, waarvan we inmiddels weten dat het op zowat alle kanten faalt. Dit akkoord benadrukt volgens Mondelez "het belang van gezamenlijke inspanningen binnen de voedingsmiddelenindustrie om portiegroottes te verkleinen en caloriewaarden te beperken tot maximaal 200 kcal per portie in de koekjescategorie". Dat is dan ook wel gelukt, maar een reepje is nog altijd 177 kcal. Een reepje is ook nog altijd goed voor 13% van je verzadigde vetzuren per dag en bestaat voor een kwart uit suiker. De gestegen schapprijs wordt geweten aan hogere kosten in de toeleveringsketen die Mondelez liever niet maar toch wel heeft moeten afwentelen op de consument. In 2023 boekte Mondelez een nettowinst van haast 5 miljard dollar.
De reactie van Liga / Mondelez kun je hier lezen
UPDATE - 5 DECEMBER 2024
NESTLÉ
Moederbedrijf achter het genomineerde Necsafé, Nestlé, heeft gereageerd op de nominatie. Het bedrijf kan zich er niet in vinden. De aanpassingen zijn allemaal gedaan om de koffie voor de consument betaalbaar te houden. Dat er minder en mindere bonen zijn gebruikt wordt niet ontkend.