30.08.2023

Krimpflatie: minder voor meer

Dit is het probleem

Bij krimpflatie krijg je minder product voor meer geld. Voedselfabrikanten verkleinen in het geniep de inhoud en/of de verpakking, waardoor de prijs per kilo of liter sterk stijgt. Het gebeurt momenteel nog altijd ongemerkt bij heel veel van je dagelijkse boodschappen... 

Deze sluwe praktijk mag niet langer zonder ons medeweten plaatsvinden! Andersom zijn voedselfabrikanten er namelijk als de kippen bij om groots op voedselverpakkingen te vermelden: ‘Nu nog groter formaat’, ‘100 gram extra’ en ‘Sterk in prijs verlaagd’. Vanuit het oogpunt van transparantie en wederkerigheid willen we dat ook prijsverhogingen en inhoudsverlagingen duidelijk kenbaar moeten worden gemaakt. ‘Helaas even 50 gram minder!’, ‘Door hoge grondstofkosten sterk in prijs verhoogd!’   

Dit gebrek aan transparantie is onaanvaardbaar. Je wordt als consument bewust misleid wat betreft de veranderde inhoud en de prijs van heel veel vaste voedselproducten die je gewend bent te kopen. Zeker in tijden van hoge inflatie is deze praktijk ronduit schandalig te noemen. 

Om dit aan de kaak te stellen, hebben we met hulp van oplettende consumenten uit onze achterban en online onderzoek in augustus 2023 vijftien voedingsmiddelen onderzocht die de afgelopen tijd flink zijn gekrompen: 

  • Bertolli pastasaus in zak Piccante: was 500 gram, is nu 460 gram (prijs per kilo +90%)

  • Patak’s Mini Naan Plain (4 stuks): was 240 gram, is nu 188 gram (prijs per kilo +54%)

  • Knorr Natuurlijk lekker chili con carne mix: was 64 gram, is nu 47 gram (prijs per kilo +53%)

  • Leerdammer gatenkaas 45+ plakken: was 300 gram, is nu 210 gram (prijs per kilo +40%)

  • Vivera Tofu Natural: was 500 gram, is nu 400 gram (prijs per kilo +37%)

  • AH Cocktail borrelnoten gezouten: was 200 gram, is nu 180 gram (prijs per kilo +34%)

  • La Vache Qui Rit (8 puntjes): was 128 gram, is nu 120 gram (prijs per kilo +29%)

  • Klene Puur Zoethout zak: was 200 gram, is nu 180 gram (prijs per kilo +25%)

  • McVities Crunchy Haverkoek: was 300 gram, is nu 255 gram (prijs per kilo +25%)

  • Ola Viennetta: was 750ml, is nu 650ml gram (prijs per liter +15%)

  • Listel Rose (1/2 fles): was 380ml, is nu 375ml (prijs per liter +14%)

  • M&M's Chocolate: was 275 gram, is nu 250 gram (prijs per kilo +14%)

  • Ola Calippo mini orange & citroen: was 480ml, is nu 400ml (prijs per liter +12%)

  • Lassie toverrijst panklaar: was 270 gram, is nu 250 gram (prijs per kilo +8%)

  • Zuivelhoeve Boer’n yoghurt: was 800 gram, is nu 750 gram (prijs per kilo +7%)

Begin 2023 hebben we al zeven voedingsmiddelen aan het licht gebracht die flink zijn gekrompen:  

  • AH Biologische pesto: was 90 gram, is nu 80 gram (prijs per kilo +23%) 

  • HEMA Aziatische mix: was 275 gram, is nu 200 gram (prijs per kilo +37,5%) 

  • Lays Paprika chips: was 335 gram, is nu 300 gram (prijs per kilo is +36,3%) 

  • Kellogg’s All bran fruit’n fibre: was 500 gram, is nu 375 gram (prijs per kilo +32,6%) 

  • Orangina Shake the Pulp!: was 1,5 liter, is nu 1,4 liter (prijs per liter +59,4%) 

  • Parrano strooikaas: was 170 gram, is nu 150 gram (prijs per kilo +27,1%) 

  • Verkade Café Noir koekjes: was 200 gram, is nu 175 gram (prijs per kilo +71,9%) 

Stand van zaken

In Nederland zijn de consumentenprijzen voor voedingsmiddelen het afgelopen jaar met 10,8% gestegen, volgens cijfers van het CBS. Sommige voedingsmiddelen zijn zelfs tussen de 30% en 70% in prijs gestegen. Deze inflatie treft honderdduizenden huishoudens hard. Uiteraard kampen voedselproducenten ook met sterk gestegen kosten voor arbeid, energie en ingrediënten. Om te voorkomen dat de prijs per stuk te hoog wordt of over psychologische barrières heen gaat (bijvoorbeeld wanneer een product van 1,99 meer dan 2,00 euro gaat kosten), kan de verleiding voor fabrikanten groot zijn om het formaat dan maar discreet te verkleinen. Zo verbergen ze vaak de prijsstijging. Het is opvallend, zeker gezien de nog altijd torenhoge omzetten en winsten die voedselfabrikanten en supermarkten maken. Het lijkt alsof de kostenstijgingen in z’n geheel worden afgewikkeld op de consument en nooit op de aandeelhouders.  

Wettelijk gezien is krimpflatie geen misleiding. Op verzoek van de Consumentenbond heeft de Autoriteit Consument en Markt (ACM) zich ook uitgesproken over krimpflatie. Volgens de ACM moet dit per geval worden onderzocht en voorgelegd worden aan de Reclame Code Commissie of de rechter. Wel laat een woordvoerder van de ACM over krimpflatie optekenen tegenover het ANP: "De fabrikanten zouden hierover wel duidelijker kunnen zijn. Informeer de consument als de verpakkingshoeveelheid is gewijzigd." 

Wat te doen tegen deze ‘verborgen inflatie’? 

Moeten we alle gewichten en prijzen van de levensmiddelen die we kopen uit ons hoofd leren om ze van week tot week te kunnen vergelijken? Liever niet. Daarom eist foodwatch om transparantie te eisen over deze sluipende veranderingen van formaten en prijzen. We willen duidelijke informatie op de voorkant van levensmiddelen, bij de schapkaartjes en ook in de webshops van supermarkten, met vermelding van eventuele inhoudswijzigingen.  

Concreet eisen wij van voedselproducenten:

  • Met informatie op de voorkant van het product, met vermelding van de verandering in hoeveelheid/gewicht;  
  • De informatie moet duidelijk leesbaar zijn. Dit kan in dezelfde vorm als de informatie die gewoonlijk bij promoties of bij speciale volumeformaten of wijzigingen in de receptuur wordt gegeven;  
  • Deze informatie moet ook verschijnen op webshops. 

Wat kan jij doen?

Eis samen met Foodwatch dat fabrikanten, supermarkten en sectorverenigingen zoals het CBL en FNLI zich verplichten tot duidelijke informatie op de voorkant van producten over formaatwijzigingen (kleiner, minder inhoud) en prijswijzigingen (hoger, duurder).   Stuur een protest mail.

Volg Foodwatch op social media

FacebookTwitterInstagramYouTube en LinkedIn. We waken echt overal!