Nieuwsberichten 02.01.2024

Feiten, fabels en fake news over de Nutri-Score

Nu steeds meer landen voor het voedsellogo de Nutri-Score kiezen, net zoals Nederland, wordt ook de tegenlobby opgevoerd. Via fake news over de Nutri-Score, die vooral op sociale media welig tiert, proberen tegenstanders verwarring te zaaien. De tegenstanders zijn voornamelijk makers van sterk bewerkt voedsel, de olie- en vettenindustrie en Italië (want veel traditionele Italiaanse producten zouden relatief slecht scoren vanwege de hoge vet- en zoutgehaltes). Foodwatch legde al eerder de logolobby bloot. In dit artikel hieronder ontkrachten we nog eens de drie belangrijkste fabels. 

Fabel 1: "Nutri-score is onbetrouwbaar. Het brengt de consument in verwarring"

Wetenschappelijke studies bewijzen het tegendeel. Voedingsinformatie op de voorkant van de verpakking is juist makkelijk te begrijpen en kan helpen bij het kiezen van gezondere voedingsproducten binnen een productgroep. Mede hierom smeken deskundigen en consumentenorganisaties zoals foodwatch al jaren om een kleurrijk en duidelijk leesbaar voedingskeuzelogo op de voorkant van verpakkingen.

Dat is het geval met de Nutri-Score. Het model achter het logo is niet ontwikkeld door de industrie, maar door onafhankelijke wetenschappers. Het model beoordeelt het voedingsprofiel van een voedingsmiddel in z'n totaliteit. Zowel de goede elementen (zoals vezels), als de slechte elementen (zoals suiker, vet of zout) worden geteld. Dit gebeurt met behulp van een vijfkleurige, vijfletterige schaal. Van een groene A tot een donker oranje E.

Fabel 2: "De Nutri-Score heeft geen zin. Bepaalde sterk bewerkte industriële producten en producten die additieven of pesticiden bevatten scoren te positief"

De Nutri-Score is een hulpmiddel om te visualiseren hoe producten qua voedingswaarden zijn gebalanceerd in onder meer vet, suiker, zout, vezels, eiwitten, groente/fruit-aandeel. Het weegt positief wegende elementen (vezels, eiwitten, groente/fruit) af tegen negatieve (o.a. suiker + zoetstoffen, zout, vet en kcal). Het maakt in één oogopslag mogelijk om producten in dezelfde categorie te vergelijken. Het is geen label om het 'gezondheidsgehalte' van producten aan te tonen. Dat soort labels zouden naast hoeveelheid en kwaliteit van voedingswaarden ook gezondheidsdimensie(s) (zoals de aan-/afwezigheid van pesticiden, additieven, enz.) en een milieudimensie kunnen omvatten.

De Nutri-Score beoogt niet alle vragen te beantwoorden. Consumenten moeten altijd waakzaam zijn met betrekking tot de ingrediënten die in producten zitten. In het bijzonder met betrekking tot additieven. Nutri-Score zorgt er wel voor dat de (vaak onleesbare) tabel of opsomming van ingrediënten en voedingswaarden op de achterzijde van voedselproducten nu snel en gemakkelijk te doorgronden zijn door de letter A, B, C, D, of E op de voorzijde.

Fabel 3: "De Nutri-score heeft geen zin wanneer traditionele ambachtsproducten slechter scoren dan industriële frisdranken"

Laten we duidelijk zijn, de Nutri-Score is een feitelijke weerspiegeling van de nutritionele samenstelling van ingrediënten in een product. Bepaalde producten zoals gerookte ham en andere gedroogde vleeswaren die veel zout bevatten omwille van conservering en smaak, zullen daarom logischerwijs een negatievere score hebben. Een product dat is geclassificeerd met een D of E betekent niet dat je het niet mag eten. Het logo waarschuwt consumenten dat dit product in het kader van een evenwichtige voeding beter in kleine hoeveelheden moet worden gegeten.

De Nutri-Score is een tool waarmee de consument in één oogopslag de voedingskwaliteit van producten uit dezelfde groep van identieke producten van verschillende merken kan vergelijken. Er zijn maar weinig mensen die aarzelen tussen het kopen van een frisdrank en een flesje olie. Of die denken: "ik heb liever chocolade-muesli dan sardientjes in blik". Het is volgens foodwatch makkelijk te snappen dat vergelijken van een frisdrank met gerookte ham, of kaas met ontbijtgranen, gewoon niet zinvol is. Misinformatie en fake news op sociale media speelt in op deze dubbelzinnigheid om verwarring te zaaien.

Je moet dus vergelijken wat vergelijkbaar is. Als je de Nutri-Score goed gebruikt, kun je weloverwogen keuzes maken.

Dit is wat foodwatch eist

Consumenten moeten in de supermarkt in één oogopslag kunnen zien hoe (on)gezond een product is. Zo kunnen ze producten gemakkelijker met elkaar vergelijken. Het van origine Franse voedselkeuzelogo Nutri-Score is het meest begrijpelijke model voor voedingswaarde-etikettering. Foodwatch pleit voor de verplichte invoering van de Nutri-Score in de hele EU. Omdat bij vrijwilligheid producenten van ongezonde producten waarschijnlijk niet mee gaan doen, moeten bedrijven verplicht worden het logo te gebruiken.