Reactie foodwatch op oordeel "geen gezondheidsrisico's glyfosaat"
Vorige week heeft Nederland samen met drie andere Europese lidstaten, (Frankrijk, Hongarije en Zweden), een verklaring vrijgegeven waarin wordt geconcludeerd dat glyfosaat geen risico's oplevert voor de menselijke gezondheid. Foodwatch is bezorgd over deze conclusie, die in tegenspraak is met wetenschappelijk bewijs dat er een verband bestaat tussen blootstelling aan het populaire bestrijdingsmiddel en het ontstaan van kanker. De assessment is de eerste stap in de nieuwe veiligheidsbeoordeling van glyfosaat, waarvan de huidige markttoelating in december 2022 afloopt.
Actie foodwatch
In Nederland is het 'College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden' (Ctgb) verantwoordelijk voor de assessment. Foodwatch is in 2019 een e-mailactie gestart richting het Ctgb en het ministerie van Landbouw, met de oproep het voorzorgsprincipe te respecteren en de gezondheid van burgers te waarborgen. Het Ctgb reageert: "Momenteel ontvangen wij weer reacties op de e-mailcampagne van Foodwatch. Daarin worden wij aangesproken op de Europese beoordeling en toelating van glyfosaat. Wij weten dat er vanuit de samenleving kritisch wordt gekeken naar (middelen op basis van) deze stof. " Toch heeft het Ctgb, tot teleurstelling van foodwatch, glyfosaat een positieve beoordeling gegeven.
Reden tot bezorgdheid
De aankondiging over de veiligheid van glyfosaat is een grote stap terug en het benadrukt de zorgen van foodwatch over de objectiviteit en onafhankelijkheid van Europa's veiligheidsbeoordeling van pesticiden. Glyfosaat is de meest gebruikte pesticide ter wereld, ondanks de goed gedocumenteerde negatieve gevolgen voor de gezondheid. Blootstelling aan onkruidverdelgers op basis van glyfosaat is in verband gebracht met bepaalde soorten kanker en met nadelige effecten op onder meer de ontwikkeling en het hormonale systeem.
In 2015 concludeerde het International Agency for Research on Cancer (IARC) dat glyfosaat "waarschijnlijk kanker veroorzaakt". Toch gaven vertegenwoordigers van Europese regeringen in 2017 opnieuw toestemming om de stof op de Europese markt te brengen tot december 2022. Zowel wetenschappers als maatschappelijke organisaties bekritiseerden dit besluit wegens gebrek aan transparantie, wetenschappelijke objectiviteit, en omdat het voornamelijk gebaseerd was op door de industrie gesponsorde studies ten koste van bevindingen uit academische onafhankelijke literatuur.
Monsanto
Deze bezorgdheid werd nog versterkt toen interne documenten en e-mails, bekend als de 'Monsanto papers', aan het licht kwamen die waren verkregen tijdens rechtszaken in de Verenigde Staten tegen de landbouwgigant Monsanto. Deze documenten onthulden dat het bedrijf wetenschappelijke literatuur herschreef om de veiligheid van glyfosaat te beweren, campagnes voerde om academische wetenschappers in diskrediet te brengen en twijfels over het verband tussen glyfosaat en kanker verborgen hield.
Onafhankelijke studies?
Foodwatch deed eerder onderzoek naar de herbeoordelingsprocedures van pesticiden in Europa en benadrukt het cruciale belang van onafhankelijke studies in de veiligheidsbeoordelingsprocedure. Ze roept de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) en het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA) op om alle gegevens van onafhankelijke studies op te nemen in hun beoordelingen en alle studies van de industrie te onderzoeken op mogelijk wetenschappelijk wangedrag.
De komende maanden zal er een publieksconsultatie plaatsvinden over de herbeoordeling van glyfosaat, waarna de EFSA en ECHA nog een oordeel zullen vellen. Het eindoordeel is echter aan de lidstaten: foodwatch zal erop aan dringen het voorzorgsprincipe toe te passen en “nee” te zeggen tegen glyfosaat.
Zeg jij ook NEE tegen glyfosaat? Teken onze e-mailactie!