Vertraagt Europa verbod op grote gifroute?

Uit ons onderzoek blijkt dat de grootste pesticidenproducten ter wereld, BASF, Bayer AG en Syngenta, in de EU pesticiden die in de EU verboden zijn blijven produceren en exporteren naar landen in het mondiale zuiden. Wij zijn toen meteen een e-mailactie gestart om de Europese Commissie aan te sporen met een verbod te komen. En dat was met succes!

In de lente leken we nog gebakken te zitten met het aangekondigde Europese exportverbod voor superschadelijke pesticiden die in de EU al verboden zijn. De Europese Commissie kwam met een tijdpad, er werd een publieksconsultatie gestart en alles zou nog in 2023 geregeld zijn. Maar nu lijkt het erop dat de Commissie het toch laat afweten. Campaigners en lobbyisten hebben dit te horen gekregen van ambtenaren van de Commissie. Dit mag niet gebeuren, want er staat teveel op het spel! Daarom sturen we een brief om de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, aan haar belofte te houden.

Jarenoude belofte

In Europa geldt een verbod op het gebruik van de meest schadelijke pesticiden, vanwege het gevaar dat ze vormen voor de gezondheid van mens en dier en vanwege negatieve gevolgen voor de het milieu. Maar nog altijd staan er in Europese lidstaten fabrieken te draaien waarin deze troep wordt geproduceerd en vervolgens gaan deze vaten vol gif de grens over en komen in andere werelddelen terecht waar de regels minder streng zijn. Deze verwerpelijke dubbele standaard moet stoppen! Deze gevaarlijke chemicaliën schaden niet alleen mensen en ecosystemen buiten de EU, maar ze komen ook in Europa weer op ons bord terecht in de vorm van residuen in geïmporteerd voedsel.

Gelukkig is de Europese Commissie is het hierover met Foodwatch eens. In 2020 beloofde de Commissie dan ook met een exportverbod te komen tegen 2023. Maar dit liet vervolgens lang op zich wachten. Eind vorig jaar presenteerde de Commissie het werkprogramma voor 2023 en ook hier stond niks over het voorgenomen verbod in opgenomen. Toen bleek het er in maart dit jaar toch van te komen, tot onze grote opluchting, met de presentatie van aan tijdpad en de start van een publieke consultatie.

Wij geven niet op!

Dat nu mogelijk sprake is van uitstel is een grote teleurstelling. Maar het is nog geen gedane zaak: milieucommissaris Virginijus Sinkevičius vertelde de milieucommissie van het Europees Parlement (ENVI) dat hij hoopt dat "als de ambitie er nog steeds is” dat het de commissie zal lukken om het nog tijdens deze periode te regelen. Hij zei dat er nog steeds aan wordt gewerkt (11 september 2023, ENVI, video-opname vanaf minuut 20:51). Dat betekent dat milieucommissaris Sinkevičius dus nog de hoop heeft dat er een verbod komt vóór de Europese verkiezingen in juni 2024.

Al meer dan 81.000 Foodwatchers riepen de Commissie met onze e-mailactie op om deze grote gifroute te stoppen. En toen het verbod niet terugkwam in het werkprogramma van 2023 hebben we samen met onze bondgenoten een brief aan de ministers van Buitenlandse Zaken en Handel overhandigd om ze aan te sporen dit alsnog in het werkprogramma te laten opnemen.

Ook nu komen we meteen in actie! We sturen Ursula von der Leyen en de Europese Commissie een brief waarin aandringen op het wel nakomen van de belofte. 

Ook Nederland exporteert verboden middelen

Uit onderzoek in 2023 blijkt dat Nederland in 2021 op de 5e plaats stond van EU-landen die een bepaalde groep verboden pesticiden (neonicotinoïden) exporteren: 1.695 ton gif werd vanuit ons land geëxporteerd naar o.a. Cuba en Zambia. Dat Nederland meewerkt aan deze grote gifroute is onbestaanbaar. En we hoeven niet te wachten op Europa om hier een einde aan te maken.

Frankrijk heeft eerder al een verbod ingesteld op de export van verboden middelen en onlangs kondigde België aan hetzelfde te gaan doen. Wij roepen onze regering dan ook op om niet stil te zitten en een einde te maken aan deze praktijken!